Erlang Kimdir ve Erlang Analiz Modelleri Nelerdir?

Özelikle çağrı merkezi operasyonlarında, oluşan iş yüküne bağlı olarak başvurulan ilk kaynak Erlang C analizidir.

Peki Erlang kimdir, bu hesaplama modeli neden ve nasıl oluştu, dilerseniz biraz bu konuya değinelim.

Agner Krarup Erlang 1 Ocak 1878- 3 Şubat 1929 tarihleri arasında yaşamış olup, trafik mühendisliği ve kuyruk teorisi alanlarını icat eden Danimarkalı bir matematikçi, istatistikçi ve mühendistir.

51 yaşında ölmeden önce telefon ağları analizi alanını yaratmıştır. Etkili bir ağın teorik gereksinimlerini anlamak için küçük bir toplulukta yerel, santral ve ana telefon hattı kullanımını incelemeye yönelik bu çalışmaları, şu an modern telekomünikasyon ağı çalışmalarının temel bir unsuru haline gelen Erlang formülünün oluşturulmasına yol açmıştır.

Erlang, telefon ölçüsü olarak sunulmakla birlikte hat, telefon devreleri veya telefon santral ekipmanı gibi hizmet veren elemanlar üzerindeki yükü ölçmektedir. Tek kablolu bir devre de kapasitenin tam kullanımındaki 60 dakikalık trafik, 1 erlang birimini oluşturmaktadır.

ITU-T 1946 yılında Agner Krarup Erlang anısına, Erlang’ın yapmış olduğu verimli telefon hattı kullanımı analizinden yola çıkarak, teletrafik mühendisliği ve kuyruk teorisinin temel sonuçları haline gelen iki önemli durum olan Erlang-B ve Erlang-C için formül türetmiştir.

Erlang B Hesap Modeli

Erlang B hesaplama modeli, bir hat grubu üzerindeki trafik miktarı doğrultusunda, gerekli hat adedini hesaplamak için kullanılır.

Yük Hesaplama Modeli

Erlang B Trafik Modeli, belli blokaj oranları için (meşgul tonu alma) gerekli olan hat adedini hesaplayarak telekomünikasyon sistemleri kurmaya yardımcı olur.

Gerekli hat adedinin hesaplanabilmesi için iki parametrenin tahmin edilmesi gereklidir:

– Saatteki Çağrı Adedi (En meşgul saatteki)

– Ortalama Çağrı Süresi

Çok büyük sıra dışı trafiğin oluştuğu anlar bu hesaplamanın varsayımı dışındadır (TV reklamlar, büyük krizler vs)

Erlang B Gerekli Hat Adedi Hesaplaması

Erlang B formülünün ayırt edici özelliği kuyruğun olmamasıdır, böylece tüm hizmet öğeleri zaten kullanımdaysa, yeni gelen bir çağrı engellenecek ve daha sonra kaybolacaktır. Formül, bunun gerçekleşme olasılığını verir.

k: Olayın gerçekleşme sayısı

C: Sistem tarafından sağlanan paylaşımlı kanal sayısı

A: Toplam trafik

Bir saatte gelmesi öngörülen çağrı adedinin oluşturacağı trafiğe bağlı olarak gerekli olan hat adedini hesaplamanız için  https://echoccs.com/erlang-b   linkinden analizinizi yapabilirsiniz.

Erlang C Hesap Modeli

Erlang C hesap Makinesi, Erlang C Trafik Modellemesini temel almaktadır. Kabul edilebilir Ortalama Cevaplama Süresi, o saat diliminde gelecek çarı adedi, Ortalama Çağrı İşleme Süresi (AHT) bilgileri doğrultusunda kaç adet operatöre ihtiyaç olduğunun hesaplanmasını yapan bir araçtır.

Kaç Operatörün Gerekli Olduğunun Hesaplanması Çağrı Merkezi Planlamasının Önemli Ön Çalışmalarındandır.

Bu sayı yeterli değilse, arayanlar uzun süreler bekleme ve hatta çağrıyı kapatma (Terk Çağrı) ihtimalleri vardır. Bu da müşteri kaybına sebep olabilecektir. Fazla istihdam ise maliyet artışına ve verimsiz personel kullanımına yol açacaktır.

Yük Hesaplama Modeli 

Çağrı merkezlerinde performans ve operatör adedi hesaplamalarında kullanılan Erlang C Trafik Model, Danimarkalı bilim adamı A.K. Erlang tarafından geliştirilmiştir.

Bu model, kuyruklamanın yapıldığı telekomünikasyon sistemlerinin modellemesinde kullanılmaktadır. Bu nedenle, operatöre düşürülmeden önce kuyruklamanın yapıldığı çağrı merkezlerinde de modelleme amaçlı olarak kullanılabilmektedir. Çağrıların Rastgele geliş süreci Poisson Dağılımı kullanılarak modellenmektedir.

Bu model, kuyruk uzunluğunun bir sınırlamasının olmadığını varsayar. Pratikte, eğer yeterince erişim hattı (port) varsa bu bir problem teşkil etmez. Gerekli hat adedini (belli blokaj yüzdelerine göre) hesaplama içinse Erlang B modellemesi kullanılmaktadır. 

Çağrı Merkezi Parametreleri Hesaplaması

Erlang C formülü ise sınırsız bir kuyruk olasılığı sağlar ve tüm sunucular kullanımda olduğu için yeni bir aramanın kuyrukta beklemesi gerekeceği olasılığını verir.

A: Trafik yoğunluğu

N: Mevcut temsilci sayısı

Pw: Bir çağrının bekleme olasılığı

En yüksek çağrının geldiği saatlerdeki çağrı adedi beklentisi doğrultusunda çağrı merkezi parametrelerinin hesaplaması için https://echoccs.com/erlang-c   linkinden analizinizi yapabilirsiniz.

Kaynak: Vodasoft ,Wikipedia